یادداشت | مراجع شيعه؛ کابوس استعمار
به گزارش سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، تاريخ كشورهاي حساس جهان را كه نگاه ميكني پر است از كشمكش‌هاي ابرقدرت‌هاي جهان براي تصاحب مستقيم و يا با واسطه اين كشورها كه در موارد زيادي به خاطر نبود يك سپر و محافظ قدرتمند موفق به اين تصاحب شده اند و گاه يك كشور با سابقه چند هزار ساله بر سر همين كشمكش‌ها به چندين كشور تبديل شده است و ديگر از آن تاريخ چند هزار ساله خبري نيست.
اما اين مسئله در طول اين سال‌ها در ايران به گونه‌اي ديگر رقم خورده است و به دليل وجود مرجعيت شيعه و عالمان سياس و شجاع و پيروي مردم از اين رهبران الهي در موارد زيادي جلوي قرار دادهاي استعماري و انحرافات گرفته شده است؛ تا آنجا كه مرجعيت به كابوس استعمار تبديل شده است و براي تخريب اين جايگاه كه در واقع جوشن دين است دست به هركاري زده اند.
نكته جالب توجه اين است كه بزرگان دين بدون داشتن قدرت نظامي و منصب سياسي رسمي در مقابل بزرگترين قدرت‌هاي دنيا ايستاده‌اند و حتي از تقديم خون خود در اين راه هراسي نداشتند.
در ادامه به دو مورد مهم از كنشگري مراجع شيعه و نتيجه آن در مقابل جريان‌هاي استعماري اشاره مي‌كنيم و بعد به بررسي فريادي مي‌پردازيم كه شنيده نشد!
قرارداد رويتر
در جریان سفر ناصرالدین‌شاه قاجار به اروپا امتیاز نامه ای به اسم “رویتر” بین دولت قاجار و “بارون یولیوس دو رویتر” که یک یهودی انگلیسی الاصل آلمانی تبار بود به امضا رسید؛ به موجب آن قرار داد ساختن هرگونه راه و راه‌آهن و سد از دریای مازندران تا خلیج فارس، بهره‌برداری از همه معادن ایران (بجز طلا و نقره)، ایجاد مجاری آبی و قنات و کانال‌ها برای کشتیرانی یا کشاورزی، ایجاد بانک و هرگونه کمپانی صنعتی در سراسر ایران؛ حق انحصار کارهای عام‌المنفعه؛ خرید و فروش توتون و تنباکو و استفاده و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع برای مدت هفتاد سال و استفاده از گمرکات ایران به مدت بیست و پنج سال؛ در ازای پرداخت دویست هزار لیره انگلیسی و ۵٪ سود سالانه در اختیار “شخص رویتر” قرار گرفت.
این آش آنقدر شور شد که حتی دیپلمات‌های انگلیسی مانند “لرد کرزن” نیز به آن واکنش نشان دادند؛ کرزون در مورد این قرار داد می‌گوید: این امتیاز، بخشیدن یک پارچه تمامی منابع و صنعت یک کشور است که همانند آن تا به امروز در هیچ مستعمره‌ای داده نشده است.
این قرار داد که به بزرگترین خیانت دولتیان قاجار و شخص میرزا حسین خان سپهسالار نخست وزیر ناصرالدین شاه مشهور است همه زندگی ایرانیان را برای مدت ۷۰ سال در همه ابعاد سیاسی و اقتصادی در اختیار رویتر قرار می‌داد و عملا همان بلایی که کمپانی هند شرقی بر سر هندوستان آورد بر سر ایران می‌آورد.
اما ایران یک تفاوت عمده با هندوستان داشت و آن وجود مرجعی بزرگ، عالمی سیاست مدار و شجاع به اسم “آیت الله ملا علی کنی” بود.
خبر عقد این قرار داد که به آیت الله ملا علی کنی رسید ایشان در تلگرافی به شاه اعلام کردند که اگر پای عاملان عقد این قرار داد به ایران برسد و هنوز قراداد ملغی نشده باشد مرجعیت حکم تکفیر آنها را صادر خواهد نمود. همین موضع شجاعانه و عملیاتی مرجعیتِ وقت، باعث شد تا شاه از این قرار داد پا پس بکشد و دولت انگلستان نیز به خاطر حفظ سایر منافع خود در ایران اقدامی در حمایت از رویتر نکند.
در واقع می‌توان گفت ایران مقتدر امروز مرهون زمان شناسی، سیاست‌مداری و اقدام به موقع مرحوم آیت‌الله ملاعلی کنی در آن زمان است و اگر در آن زمان جلوی این قرار داد توسط این عالم بصیر گرفته نمی‌شد ایران هنوز درگیر تبعات آن امتیازنامه مخوف بود.
قرارداد روژي تالبوت
شاه قاجار كه به ولخرجي عادت كرده بود در سفري كه در 12 شعبان 1306 به اروپا داشت كيسه اش خالي مي‌شود و و شاهنشاه قدرقدرت قوي‌شوكت با جيب خالي در انگلستان بار بر زمين مي‌گذارد. انگليس‌ها كه استاد شكار لحظه ها بودند با دادن رشوه به برخي از همراهان شاه قاجار از جمله امين‌السلطان و اعتماد‌السلطنه او را مجاب مي‌كنند تا در مقابل دريافت 25 هزار لير انحصار كشت و فراوري و فروش تتون و تنباكو به تالبوت داده شود و در مقابل او سالانه 15 هزار لير به خزانه داري دربار ايران واريز نمايد.
اين خبر به تهران رسيد و بزرگان دين در مقابل دادن اين امتياز به يك انگليسي برآشفته مي‌شوند و آن را مصداق سلطه كفار بر مسلمين دانسته و در مقابل آن موضع گيري مي‌نمايند. سيد جمال‌الدين اسدآبادي در تلگرافي اين مسئله را به ميرزاي شيرازي در سامرا خبر مي‌دهد و خود در حرم حضرت عبدالعظيم متحصن شده و از اين طريق اعتراض خود را عمومي مينمايد. ميرزاي شيرازي كه قرار داد تتون و تنباكو را سرآغاز امتياز دهي بي حد و حصر به دولت‌هاي بيگانه مي‌دانست در حكمي صريح و قاطع مصرف تتون و تنباگو را حرام اعلام نموده و خطاب به ملت ايران مي‌نويسد:
بسم الله الرحمن الرحیم "الیوم استعمال توتون و تنباکو بای نحو کان در حکم محاربه با امام زمان عجل الله تعالی فرجه است"
همين فتوا كافي بود تا مغازه‌هاي عرضه تتون و تنباكو كركره‌هاي خود را پائين بكشند و و قليان‌ها شكسته شود. نكته قابل توجه اين است كه اين فتوا تا دربار قاجار هم نفوذ كرده و همسر ناصرالدين شاه قليان خود را در وسط كاخ برزمين زد و شكست.
دربار كه منافع خود را به خطر مي‌ديد حكم منتسب به ميرزا را جعلي اعلام كرده اما مردم كوتاه نيامده و به اعتراضات خود ادامه مي‌دهند.
شاه كه گمان مي‌كرد با طولاني شدن اعتراضات و عدم توجه دربار به آن فضا آرام مي‌شود، سعي نمود تا با تبعيد بعضي از موثرين در اعتراضات مثل سيدجمال‌الدين اسدآبادي و ميرزاي آشتياني و نيز ايجاد شايعه‌هاي متعدد صفوف معترضين را دچار ترديد نمايد اما در تاريخ 23 جمادی اول 1309 اعلاميه اي در تهران متنشر شد كه دربار را به دست و پا انداخت؛ در آن اطلاعيه آمده بود:
"برحسب حکم جناب حجه‌الاسلام و المسلمین آقای میرزای شیرازی، اگر تا 48 ساعت دیگر امتیاز دخانیات لغو نشود یوم دوشنبه آتیه جهاد است، مردم مهیا شوید."
اين اعلاميه به عوامل شركت تالبوت فهماند كه مرجعيت بر سر استقلال مسلمين با كسي تسامح نمي‌كند و به همين دليل خروج از ايران را ترجيح داده و به اين صورت شاه مجبور به لغو قرار داد شد.
فريادهايي كه شنيده نشد
در روزهاي گذشته مجلس شوراي اسلامي بررسي لايحه الحاق كشور به كنوانسيون استعماري cft كه از الزامات كنوانسيون FATF است را در دستور كار خود قرار داد؛ به موجب اين قرارداد تمام تراكنش‌هاي مالي و پولي كشور در اتاقي شيشه‌اي قرار مي‌گيرد و تمام كشورهاي عضو آن مي‌توانند از منابع درامدي و هزينه كردي كشور مطلع شوند. آنها هدف از اين كار را جلو گيري از رسيدن منابع مالي به دست تروريست‌ها اعلام كرده اند. اما جالب است بدانيد كه تمام محور مقاومت و حتي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در ليست گروه‌هاي تروريستي اعلامي از طرف امريكا قرار دارند و اين به آن معناست كه جمهوري اسلامي ايران با پيوستن به FATF موظف است منابع مالي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي را محدود نمايد و همچنين حساب‌هاي افراد مرتبط با اين نهاد ها را مسدود نمايد. واضح‌تر بگويم همانطور كه عده‌اي در ايام انتخابات به آنور آبي ها قول داده بودند، قرار است قاسم سليماني را كه امريكائي‌ها نتوانستند زمين‌گير كنند در تهران زمين‌گير نمايند.
در اين بين علاوه بر رهبر معظم انقلاب، مراجع معظم شيعه كه خود را در مقابل سلطه پذيري كشور در مقابل بيگانگان مسئول مي‌ديدند بارها فرياد زدند و به صراحت اعلام كردند كه اين قرار داد استعماري است و از منظر شرع پيوستن به اين كنوانسويون‌ها حرام است؛ اما از آنجا كه نا اهلان و نامحرماني به بعضي از مسندها تكيه زده اند كسي اين فريادها نشنيد.
حضرت آيت الله العظمي مكارم شيرازي از مراجع تراز اول شيعه در تذكرات متعددي fetf را سياهي مطلق دانسته اند و پذيرش شروط غرب و امريكا را عقلا و شرعا حرام دانسته و به صورت مفصل ابعاد اين قرار داد استعماري را تشريح نموده اند.
حضرت آيت الله العظمي نوري همداني نيز در جلسات متعدد اين قرار داد را استعماري دانسته و اعلام فرمودند كه حوزه‌های علمیه با تمام قوای خود در برابر تصویب این لایحه مقاومت می‌کند و نمی‌گذارد این قرارداد به تصویب برسد.
ايشان در تبيين مخاطرات اين لايحه فرمودند: این لایحه به مجلس رفته و در حال بررسی است، اختیار را می‌خواهند به دست کسانی بدهند که در امریکا ما را تحریم می‌کردند، و یا کسانی که می‌گفتند به اسرائیل می‌خواهیم کمک کنیم مصادیق تروریست را بیان می‌کنند اما اسرائیل را تروریست نمی‌دانند درحالی‌که حزب‌الله لبنان را تروریست می‌دانند کم‌کم کار به‌جایی می‌رسد که سپاه پاسداران را نیز به‌عنوان تروریست معرفی می‌کنند. برخی مانند برجام این توافق‌نامه را می‌خواهند به مجلس بیاورند و آن را به تصویب برسانند، درحالی‌که یک‌طرف قرارداد امریکا، اسرائیل و عربستان هستند که حزب‌الله لبنان را تروریست دانسته و اسرائیل را تروریست نمی‌دانند.
آیت‌الله العظمي علوی گرگانی نيز اين لايحه را باعث نفوذ بيگانگان به مسائل كشور دانسته و در ديدار گروهي از فعالان اقتصاد مقاومتي فرمودند: نباید اختیار امور مالی کشور را به دست دشمن بدهیم و این مطلب واضح و مشخص است اگر هم نیاز به تصویب قوانین مالی است این قوانین به‌صورت داخلی و با نظارت خود ما باشد.
اينها فقط بخشي از فريادها شنيده نشده علما و مراجع معظم تقليد است كه در تاريخ ثبت خواهد شد تا آيندگان در محاكمه تاريخي خود براي تصويب اين لايحه استعماري اسناد كافي در اختيار داشته باشند./۹۱۸/ ی۷۰۲/ س
عبدالصالح شمس‌اللهي